|
|||
![]() |
فصل چهارم: هيدرومتري و روشهاي آن |
![]() |
|
سرريزها ( weirs ) :
سرريزها ابزارهاي استانداردي هستند كه يك مقطع كنترل براي اندازه گيري آب بويژه
در كانال هاي باز ايجاد مي نمايند . به لبه پائين مقطع تابع ( crest ) و ارتفاع روي
تاج را ارتفاع سرريز مي گويند . طول تاج سرريز نيز به درازاي مقطع تاج اطلاق مي شود
. مواردي كه در مورد سرريزها بايد مد نظر قرار گيرد عبارتند از :
1- سرريز مي بايست عمود بر جهت جريان نصب شود .
2- سرريز مي بايست نسبت به كف تراز نصب شود تا آب در يك قسمت متمركز نشود .
3- نصب سرريز بايد به گونه اي باشد كه تمام آب از روي تاج سرريز عبور كند و فرار آب
از زير سرريز يا كناره ها وجود نداشته باشد .
4- محل اندازه گيري آب بايد در حداقل 3 تا 4 برابر ارتفاع آب روي سرريز باشد .
انواع سرريزها:
سرريزها را از ديدگاه هاي مختلفي تقسيم بندي مي نمايند ، كه ذيلاً به جند مورد
و انواع آن اشاره مي شود :
1- تقسيم بندي براساس شكل مقطع :
1- مثلثي
2- دايره اي
3- مستطيلي
4- ذوزنقه اي
5- سهموي
2- تقسيم بندي براساس لبه تيز بودن و يا لبه پهن بودن :
1- لبه تيز ( sharp crested ) : سرريزهائي كه لبه تاج آنها كمتر از 2 ميليمتر ضخامت
دارند
2- لبه پهن (Board crested weirs ) : از يك بستر پهن مثل بتون شكيل شده است .
دقت سرريزهاي لبه پهن بيشتر است .
3- تقسيم بندي بر اساس فشردگي جانبي :
- بدون فشردگي : عرض سرريزبا عرض آبراهه يكسان است
- داراي فشردگي جانبي : عرض سرريز كمتر از عرض كانال است لذا حالت فشردگي جريان پيش
مي آورد .
سرريزهاي لبه تيز مثلثي ( V – shape sharp crested wier ) :
اين نوع سرريزها كه مقطعي مثلثي داشته و براي اندازه گيري دبي هاي كوچك بكار مي رود
بيشترين دقت را در بين سرريزها دارد . سرريزهاي لب تيز مثلثي به نام سرريز تامسون
يا V شكل نيز معروف هستند . زاويه اين سرريزها عموماً بين 10 تا 90 درجه در نظر
گرفته مي شود ولي گاهي زواياي بيش از 90 درجه هم مورد استفاده مي شود . معادله دبي
اين سرريزها به شكل زير است :
كه در آن H ارتفاع آب روي سرريز و cd ضريب ثابتي
است .
بنا براين با معلوم بودن زاويه جانبي مي توان گفت :
معادله |
زاويه ( درجه ) |
![]() |
45 |
![]() |
90 |
![]() |
120 |
همچنين نگاه كنيد به انواع سرريز...
محاسبه انلاين دبي انواع سرريز |
سرريزهاي لبه تيز مثلثي ( V – shape sharp crested wier ) |
سرريز لبه تيز مستطيلي بدون فشردگي جانبي ( sharp crested rectangular weirs ) |
سرريز لبه تيز مستطيلي با فشردگي جانبي ( sharp crested weirs with contraction ) |
سر ريز لبه پهن مستطيلي ( rectangular broad crested weirs ) |
سرريز ذوزنقه اي |
سرريز ذوزنقه اي سيپولتي (Cipoletti weir ) |
سرريزهاي آبرير يا اوجي ( Ogee weirs ) |
سرريز تناسبي يا سرريز سوترو (Proportional type or surto) |
سرريز سيفوني (Siphon weirs) |
سرريز لبه تيز دايره اي با فشردگي جانبي ( Broad crested circular weir ) |
|
![]() |
![]() |