راهنمای سیستم اطلاعات جامع زمين و آب


		فصل هشتم: ابزارهاي زمين آمار

شبه واريانس و شبه وريوگرام( semi-variogram)

فرض اصلي ميانيابي اين است كه اعداد با فاصله كمتر احتمالاً شباهت بيشتري با اعداد واقعي در مقايسه با اعداد با فاصله بيشتر دارند. براي آزمودن اين فرض و تعيين ميزان شباهت از تجزيه و تحليل كورلاسيون استفاده مي شود. اعداد z در دو موقعيت متفاوت با هم مقايسه مي شوند و با واريانس و كواريانس بيان مي شوند. روش هاي مختلفي براي آزمودن كورلاسيون ويژه و جود دارد؛ اما نيمه واريانس يا شبه واريانس بيشتر از ساير روش ها معمول است. علت اينكه اين روش با اين نام شهرت پيدا كرده است اينست كه مقدار معادله بدون ضريب تعديلي نصف واريانس است:

كه در آن ؛ mتعداد زوج نمونه هاي با فاصله h
Z(x_i: مقدار متغيير در موقعيت i
Z(x_i+h: مقدار عدد در فاصله h ازi است.
اين روش يك روش ژئواستاتستيكي محسوب مي شود. ژئواستاتيستيك روش آماري كمي كردن اثر موقعيت روي تغييرات نمونه است. اين روش براي متغيير هاي منطقه اي منظم به جاي يك تابع رياضي تعديل شده، سطحي تصادفي را پيشنهاد مي كند تا اعداد ميانيابي شده حداقل انحراف را داشته باشند. در روش شبه واريانس گرافي رسم مي شود كه يك طرف محور نيمه واريانس و طرف ديگر فاصله است و تجزيه تحليل روي آن صورت مي گيرد.
اين شرط مدلسازي منطقه اي كه متغييرها مي بايست به مكان و جهت وابسته نباشند در روش نيمه واريانس به دليل در نظر نگرفتن مكان و جهت رعايت مي شود. البته روش هائي نيز براي پديده هاي وابسته به جهت ارائه شده است كه در اينجا بحث نمي شوند.
تمامي نمونه هاي زوجي(علت زوجي انتخاب كردن نمونه ها مبناي كار فاصله بين نقاط نمونه است) از طريق سعي و خطا به كلاسهائي تقسيم مي شوند كه تقريباً در فواصل مساوي هستند. انتخاب فاصله بين كلاس ها نيز از طريق سعي و خطا صورت مي گيرد. براي تخمين شبه واريانس براي هر كلاس مي بايست تعداد نمونه كافي (معمولاً 50 زوج نمونه يا بيشتر) موجود باشد. حداكثر فاصله بين كلاس ها نبايد از 50 تا 80 درصد حداكثر فاصله بين زوج نمونه ها تجاوز كند.

انتخاب مدلهاي شبه وريوگرام:

قبل از انتخاب نوع semi-variogram براي كرايگينگ يا Cross Variogram و ارتباط فضائي يا Spatial correlation لازم است شما چك كنيد در كدام حالت بهترين وريوگرام ترجيح دارد:

كه در اين معادلات:

h	مبين فاصله
C0	پارامترآشيانه است كه از طريق كاربر وارد مي شود
C0 + C	پارامترآستانه است كه از طريق كاربر وارد مي شود
a	پارامتردامنه است كه از طريق كاربر وارد مي شود
k	شيب خطي براي تابع تواني
m	عامل توان كه بين 0 تا 2 مي باشد.

مدلسازي شبه واريانس:

از جدول همبستگي فضائي گراف را انتخاب كنيد.
محور X را مسافت و محور Y را SemiVar برگزينيد.
نوع گراف راخطي برگزيند. دكمه تائيد را بزنيد تا شبه واريانس تجربي ترسيم شود.
روي گراف راست كليك كنيد و گزينه هاي Add Graph و سپس semiVriogram Model را انتخاب كنيد.
نوع مدل، مقدار آستانه و اشيانه و دامنه را به گونه اي وارد نمائيد تا مدل مناسبي از شبه واريانس ساخته باشيد.
درصورت لزوم مي توانيد تغييرات را از Chart Options گزينه Graph Management بروز رساني كنيد.

توجه:
© به موجب قانون حقوق مولفين، كليه حقوق مادي و معنوي اين اثر الکترونيکي براي نويسنده (خدايار عبداللهي) محفوظ است. هرگونه كپي برداري، نقل قول، تبديل به قالب هاي ديگرو... بدون ذكر منبع ممنوع است. در اختيار گذاشتن رايگان اين اثر صرفاً براي استفاده هاي علمي بوده و توزيع تجاري آن بدون مجوز صاحب اثر غير قانوني مي باشد.

آغازفصل| فهرست|بازگشت | صفحه اصلي